Pijn tijdens de bevalling

Elke vrouw heeft pijn tijdens de bevalling. Er zijn veel vrouwen die op zien tegen de pijn. Dat is normaal, het is ook spannend hoe het gaat voelen en hoe je ermee om zal gaan. Het is ook een pijn die je nog nooit eerder gevoeld hebt, wanneer je van je eerste kind gaat bevallen.

Er zijn een aantal manieren om met de pijn om te gaan.

Zorg ervoor dat je goed voorbereid bent. Dit kun je doen door bijvoorbeeld onze voorlichtingsavond te bezoeken, een zwangerschapscursus te volgen, boek over bevallen te lezen of een bevalplan te maken.
Zorg voor rust: in een rustige omgeving is de kans op aanmaak van endorfines het grootst. Endorfines zijn de hormonen die een deel van de pijn verzachten en zorgen dat je meer ontspant. Op het moment dat er onrust is in de omgeving, of wanneer je bang bent, maak je meer adrenaline aan. Adrenaline zorgt ervoor dat de aanmaak van endorfines afgeremd wordt.
Zorg voor warmte: warmte (een douche, een bad, een kruik) zorgt ook voor ontspanning en demping van de pijn.
Zorg voor iemand die je ondersteunt: vrouwen die iemand hebben die hun goed ondersteunt kunnen beter met de pijn omgaan en hebben minder behoefte aan pijnstilling.
Zoek afleiding: als de weeën nog beginnend zijn, werkt afleiding goed om de pijn beter te verdragen.
Probeer verschillende houdingen.
Let goed op je ademhaling: probeer zo rustig mogelijk te blijven ademen.

Pijnstilling thuis

Geboorte-TENS:
Via een apparaatje geef je jezelf kleine stroomstootjes. Je bedient het apparaat zelf en je bepaalt zelf hoe sterk de stroomstootjes zijn. De stroomstootjes krijg je via plakkers op je rug. De stroomstootjes geven een prikkelend of tintelend gevoel. De TENS neemt de pijn niet helemaal weg, het zorgt voornamelijk voor afleiding van de hevige pijn. Het heeft verder geen schadelijke gevolgen voor jou of je kind. Een aantal zorgverzekeraars vergoedt de TENS, informeer hier naar. Bij ons kun je (indien beschikbaar) de TENS huren tijdens de bevalling, alle verloskundigen hebben een TENS apparaat bij zich. Wij vragen een vergoeding voor de plakkers van €15.

Pijnstilling in het ziekenhuis

In het NWZ zijn drie manieren van pijnbestrijding mogelijk. Deze pijnbestrijding is medicatie. In het NWZ wordt altijd eerst een hartfilmpje van je kind gemaakt (CTG) om te kijken of zijn/haar conditie het toelaat om pijnbestrijding aan jou te geven. Ook wanneer de pijnbestrijding gegeven is blijft de conditie van je kind geregistreerd worden. Voor alle soorten pijnbestrijding geldt dat de bijwerkingen op je kind op lange termijn nog niet goed zijn onderzocht. Als je pijnstilling wilt wordt de zorg voor jouw overgedragen aan het ziekenhuis en mogen wij de bevalling niet meer begeleiden.
Voordat de pijnstilling wordt toegediend wordt er door de arts een inwendig onderzoek gedaan om de ontsluiting te beoordelen.
Wanneer de ontsluiting al te ver is gevorderd is het niet meer mogelijk om pijnstilling te krijgen.

Ruggenprik

Een ruggenprik wordt door een anesthesist op de verkoeverkamer geplaatst in je onderrug. De huid wordt eerst verdoofd voordat de ruggenprik gezet wordt. Via een naald wordt een dun slangetje in je rug geplaatst. Als de ruggenprik goed geplaatst wordt, voel je geen pijn meer in je onderlichaam. De ruggenprik werkt meestal na 15 minuten en de gehele bevalling wordt via het slangetje pijnstilling toegediend. Na het plaatsen van de ruggenprik moet je nog even op de verkoeverkamer blijven om je bloeddruk in de gaten te houden. Daarna ga je weer terug naar de verloskamers. Een verpleegkundige zal de hele tijd bij je zijn bij het plaatsen van de ruggenprik.

Je krijgt een infuus om te voorkomen dat je bloeddruk daalt als gevolg van de ruggenprik. Je voelt niet dat je moet plassen, daarom krijg je een katheter. Bij het kind wordt er een draadje op het hoofdje geplaatst om de hartslag in de gaten te houden.

Voordelen van de ruggenprik:

De ruggenprik kan meestal op elk tijdstip toegediend worden.
De meeste vrouwen (95%) voelen helemaal geen pijn meer.
Voor zover bekend heeft een ruggenprik geen nadelige gevolgen voor je kind of voor het geven van borstvoeding.
Je wordt niet slaperig of suf van een ruggenprik en maakt de bevalling dus helemaal mee.

Nadelen van een ruggenprik:

Heel soms werkt een ruggenprik maar aan een kant van je lichaam en bij 5% van de vrouwen wordt de pijn niet of nauwelijks minder. Soms wordt de ruggenprik dan opnieuw geplaatst.
De bevalling duurt langer, met name het persen. De kans op een bevalling met een vacuümpomp is daardoor groter.
De weeën worden vaak minder van kracht waardoor het nodig kan zijn een infuus met weeënstimulerend hormoon te geven.
Omdat je minder gevoel in je benen hebt, kun je niet meer uit bed.
Je kunt een lage bloeddruk krijgen, daarom krijg je een infuus met vocht.
Je krijgt een katheter in je urinebuis omdat je niet meer voelt dat je moet plassen.
20% van de vrouwen krijgt koorts na het plaatsen van een ruggenprik. Omdat het moeilijk te achterhalen is of jij koorts krijgt door de ruggenprik of door een infectie is het in het NWZ protocol je kind preventief te behandelen met antibiotica via een infuus. Hiervoor wordt je kind opgenomen op de couveuseafdeling. Gedurende de behandeling wordt jij opgenomen op de kraamafdeling.
Je kunt jeuk krijgen tijdens de bevalling van de ruggenprik.
Na de bevalling kun je hoofdpijn krijgen.

Pompje met remifentanil

Het middel remifentanil is een morfineachtige stof die wordt toegediend vai een slangetje in de arm (infuus), dat vastzit aan een pompje. Je kunt zelf met een drukknop de hoeveelheid remifentanil bepalen die je toegediend krijgt. Het pompje is zo afgesteld dat je jezelf nooit teveel kunt toedienen. Remifentanil wordt in het NWZ vanaf 6 a 7 cm ontsluting gegeven, in een eerder stadium van de bevalling zal de voorkeur uitgaan naar een ruggenprik.

Voordelen van remifentanil:

Het werkt al na 1 minuut.
Het verdooft de pijn beter dan pethedine(maar minder goed dan een ruggenprik).

Nadelen van remifentanil:

Het middel kan van invloed zijn op je ademhaling en op de hoeveelheid zuurstof in je bloed.
Er is bij remifentanil een kleine kans op een ademstilstand bij de moeder. Daarom moeten moeder en kind continu zorgvuldig in de gaten gehouden worden. Regelmatig worden de bloeddruk, polsslag, ademhaling en het zuurstofgehalte in het bloed gemeten. Mocht het zuurstof gehalte te laag worden, wordt via de neus extra zuurstof toegediend.

Pethidine

Pethidine wordt toegediend via een injectie in je bovenbeen of bil. Pethidine is een morfineachtige stof. Het werkt binnen een half uur. De pijn wordt niet helemaal weggenomen, maar de scherpe kanten van de pijn gaan weg. Pethidine werkt 2 tot 4 uur.

Voordelen van pethidine:

Pethidine kan op elk tijdstip toegediend worden.
Ongeveer 50% van de vrouwen is tevreden over het pijnstillende effect.
Je kunt slaperig worden van pethidine, of zelfs in slaap vallen.

Nadelen van pethidine:

Pethidine werkt niet zo snel.
Ongeveer 25-50% van de vrouwen vindt dat de pijn vermindert.
Je kunt misselijk, suf en slaperig worden. Het kan zijn dat je daardoor de geboorte van je kind minder bewust meemaakt.
Als je kind binnen de werkingsduur (2-4uur) geboren wordt, kan je kind ook suf zijn en wat moeite hebben met ademhalen. Soms hebben baby’s dan een injectie nodig om weer goed te kunnen ademhalen.